Communication

ဒီအခန်းက စီမံခန့်ခွဲသူတွေအတွက် လုပ်ငန်းခွင်မှာ ထိရောက်တဲ့ ဆက်သွယ်ရေးရဲ့ အရေးပါပုံကို နားလည်စေပြီး၊ ဆက်သွယ်ရေး နည်းလမ်းအမျိုးမျိုးနဲ့ ဆက်သွယ်ရေး စွမ်းရည်တွေကို ဘယ်လို မြှင့်တင်ရမယ်ဆိုတာကို ဖော်ပြပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဆက်သွယ်ရေး ဆိုတာ ဘာလဲ။ (What is Communication?)

ဆက်သွယ်ရေးဆိုတာ သတင်းအချက်အလက်တွေ၊ အတွေးအမြင်တွေ၊ ခံစားချက်တွေကို လူတစ်ဦးချင်းစီ (သို့မဟုတ်) အုပ်စုအချင်းချင်းကြားမှာ ဖလှယ်ခြင်း လုပ်ငန်းစဉ် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုရဲ့ အသက်သွေးကြောပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ထိရောက်တဲ့ ဆက်သွယ်ရေးမရှိရင် လုပ်ငန်းတွေ ချောချောမွေ့မွေ့ လည်ပတ်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။

ဆက်သွယ်ရေး လုပ်ငန်းစဉ် (The Communication Process):

ဆက်သွယ်ရေးဟာ အဆင့်ဆင့် လုပ်ဆောင်ရတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခု ဖြစ်ပြီး အဓိက အစိတ်အပိုင်းတွေ ပါဝင်ပါတယ်။

1. သတင်းပို့သူ (Sender):
   • သတင်းအချက်အလက် ဒါမှမဟုတ် မက်ဆေ့ချ်ကို စတင်ပေးပို့သူ ဖြစ်ပါတယ်။
   • Encode (ကုဒ်လုပ်ခြင်း): သတင်းပို့သူက ပေးပို့ချင်တဲ့ အတွေးအမြင်၊ သတင်းအချက်အလက်ကို လက်ခံသူ နားလည်အောင် စကားလုံးတွေ၊ သင်္ကေတတွေ၊ ရုပ်ပုံတွေအဖြစ် ပြောင်းလဲခြင်း။ ဥပမာ- ပြောဆိုတဲ့ စကားလုံး၊ ရေးသားတဲ့ စာသား၊ ကိုယ်ဟန်အမူအရာ။
2. မက်ဆေ့ချ် (Message):
   • သတင်းပို့သူက ပေးပို့လိုတဲ့ အချက်အလက် သို့မဟုတ် အတွေးအမြင် အစုံအလင် ဖြစ်ပါတယ်။
   • ဒါဟာ ကုဒ်လုပ်ထားတဲ့ ပုံစံ (encoded form) ဖြစ်ပြီး၊ စကားပြောဆိုမှု၊ စာရေးသားမှု၊ ရုပ်ပုံ၊ အမူအရာ စတာတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
3. ဆက်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်း (Channel):
   • မက်ဆေ့ချ်ကို သတင်းပို့သူကနေ လက်ခံသူဆီ ပို့ဆောင်ပေးတဲ့ နည်းလမ်း ဖြစ်ပါတယ်။
   • ဥပမာ: မျက်နှာချင်းဆိုင် ပြောဆိုခြင်း (face-to-face), ဖုန်းပြောခြင်း (phone call), အီးမေးလ် (email), စာတို (text message), အစည်းအဝေး (meeting), အစီရင်ခံစာ (report) စတာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
   • Channel ရွေးချယ်မှုက မက်ဆေ့ချ်ရဲ့ ထိရောက်မှုအပေါ် များစွာ သက်ရောက်မှုရှိပါတယ်။ (ဥပမာ- ရှုပ်ထွေးတဲ့ ကိစ္စရပ်တွေကို အီးမေးလ်နဲ့ ပို့တာထက် မျက်နှာချင်းဆိုင် ပြောတာက ပိုထိရောက်နိုင်)။
4. လက်ခံသူ (Receiver):
   • မက်ဆေ့ချ်ကို လက်ခံရရှိသူ ဖြစ်ပါတယ်။
   • Decode (ကုဒ်ဖြည်ခြင်း): လက်ခံသူက လက်ခံရရှိတဲ့ မက်ဆေ့ချ် (စကားလုံး၊ သင်္ကေတ၊ ရုပ်ပုံ) ကို သူ့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင် အသိပညာ၊ အတွေ့အကြုံ၊ နောက်ခံအခြေအနေတွေအပေါ် မူတည်ပြီး နားလည်အောင် ပြန်လည် အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုခြင်း။
5. တုံ့ပြန်မှု (Feedback):
   • လက်ခံသူက မက်ဆေ့ချ်ကို လက်ခံရရှိကြောင်း၊ နားလည်ကြောင်း ဒါမှမဟုတ် မေးခွန်းများ ရှိကြောင်း သတင်းပို့သူဆီ ပြန်လည် ပေးပို့တဲ့ တုံ့ပြန်မှု ဖြစ်ပါတယ်။
   • Feedback ဟာ ဆက်သွယ်မှု မှန်ကန်ကြောင်း သေချာစေဖို့နဲ့ နားလည်မှု လွဲမှားခြင်းကို ရှောင်ရှားဖို့အတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပါတယ်။
   • ဥပမာ: ခေါင်းညိတ်ပြခြင်း၊ မေးခွန်းမေးခြင်း၊ အီးမေးလ် ပြန်ပို့ခြင်း၊ ပါးစပ်ဖြင့် ပြန်ဖြေခြင်း။
6. ဆူညံသံ/အနှောင့်အယှက် (Noise):
   • ဆက်သွယ်ရေး လုပ်ငန်းစဉ် တစ်လျှောက်လုံးမှာ မက်ဆေ့ချ်ရဲ့ မူလ အဓိပ္ပာယ်ကို ထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ ဒါမှမဟုတ် အနှောင့်အယှက်ပေးနိုင်တဲ့ အရာအားလုံးကို ဆိုလိုပါတယ်။
   • ဥပမာ: ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဆူညံသံ (ဆူညံတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်), အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ ဆူညံသံ (မက်ဆေ့ချ် မရှင်းမလင်း ဖြစ်ခြင်း၊ ဝေါဟာရ အခက်အခဲ), စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ ဆူညံသံ (စိတ်ဆိုးနေခြင်း၊ ပင်ပန်းနေခြင်း), ယဉ်ကျေးမှု ကွဲပြားမှုများ စတာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
   • ထိရောက်တဲ့ ဆက်သွယ်ရေးအတွက် Noise တွေကို လျှော့ချဖို့ ကြိုးစားရပါမယ်။

ထိရောက်သော ဆက်သွယ်ရေး၏ အရေးပါပုံ (Importance of Effective Communication):

• ပန်းတိုင် အောင်မြင်ရေး: အဖွဲ့အစည်း ပန်းတိုင်တွေ အောင်မြင်ဖို့အတွက် ဝန်ထမ်းတွေကြား၊ ဌာနတွေကြား အချက်အလက် ဖလှယ်ဖို့ မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပါတယ်။
• ဆုံးဖြတ်ချက် ချမှတ်ခြင်း: မှန်ကန်တဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေ အချိန်မီ ရရှိခြင်းက ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချမှတ်နိုင်စေပါတယ်။
• ပဋိပက္ခ ဖြေရှင်းခြင်း: ပွင့်လင်းပြီး ထိရောက်တဲ့ ဆက်သွယ်ရေးက နားလည်မှု လွဲမှားခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ပဋိပက္ခတွေကို လျှော့ချနိုင်ပါတယ်။
• ဝန်ထမ်း စိတ်ဓာတ်: ဝန်ထမ်းတွေဟာ သူတို့ရဲ့ အလုပ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေ ရရှိပြီး အဖွဲ့အစည်းရဲ့ အစီအစဉ်တွေကို နားလည်တဲ့အခါ ပိုပြီး စိတ်ကျေနပ်မှု ရှိကြပါတယ်။
• ပြောင်းလဲမှု စီမံခန့်ခွဲခြင်း: ပြောင်းလဲမှုတွေအကြောင်း ထိထိရောက်ရောက် ဆက်သွယ်ခြင်းက ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုကို လျှော့ချပြီး ပြောင်းလဲမှုကို လက်ခံစေနိုင်ပါတယ်။

---

ဆက်သွယ်ရေး (Communication)

ဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းများ (Communication Channels)

ဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်း (Communication Channel) ဆိုတာ သတင်းအချက်အလက်တွေကို ပေးပို့သူကနေ လက်ခံသူဆီ ပို့ဆောင်ပေးတဲ့ နည်းလမ်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ မန်နေဂျာတွေအနေနဲ့ မက်ဆေ့ချ်ရဲ့ သဘောသဘာဝနဲ့ အခြေအနေအပေါ် မူတည်ပြီး သင့်လျော်တဲ့ လမ်းကြောင်းကို ရွေးချယ်တတ်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်။

1. လမ်းကြောင်း၏ ကြွယ်ဝမှု (Channel Richness):
   • အဓိပ္ပာယ်: Channel Richness ဆိုတာ ဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းတစ်ခုက သတင်းအချက်အလက်တွေကို ဘယ်လောက် ထိထိရောက်ရောက်၊ ပြည့်ပြည့်စုံစုံ ပေးပို့နိုင်စွမ်းရှိလဲဆိုတာကို တိုင်းတာတာ ဖြစ်ပါတယ်။
   • ကြွယ်ဝသော လမ်းကြောင်းများ (Rich Channels):
     • တစ်ချိန်တည်းမှာ သတင်းအချက်အလက် အများအပြား (ဥပမာ- စကားလုံး၊ အသံ၊ ကိုယ်ဟန်အမူအရာ) ကို ပေးပို့နိုင်ခြင်း။
     • ချက်ချင်း တုံ့ပြန်မှု (Immediate Feedback) ရရှိနိုင်ခြင်း။
     • ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆိုင်ရာ အာရုံစိုက်မှု (Personal Focus) ပေးနိုင်ခြင်း။
     • ဥပမာ: မျက်နှာချင်းဆိုင် ပြောဆိုခြင်း (Face-to-face communication)၊ ဗီဒီယို ကွန်ဖရင့် (Video Conferencing)။
     • သင့်တော်သော အခြေအနေ: ရှုပ်ထွေးသော၊ မရှင်းမလင်းသော၊ အရေးကြီးသော သို့မဟုတ် စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ မက်ဆေ့ချ်များ ပေးပို့ရန်။
   • ကြွယ်ဝမှု နည်းသော လမ်းကြောင်းများ (Lean Channels):
     • သတင်းအချက်အလက် ပမာဏ နည်းပါးစွာ ပေးပို့နိုင်ခြင်း။
     • တုံ့ပြန်မှု ရရှိရန် အချိန်ကြာမြင့်ခြင်း သို့မဟုတ် တုံ့ပြန်မှု မရရှိခြင်း။
     • ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆိုင်ရာ အာရုံစိုက်မှု နည်းပါးခြင်း။
     • ဥပမာ: အစီရင်ခံစာများ (Reports), စာရင်းဇယားများ (Bulletins), အီးမေးလ် (Email)၊ မှတ်တမ်းများ (Memos)။
     • သင့်တော်သော အခြေအနေ: ရိုးရှင်းသော၊ တိကျသော၊ အချက်အလက်အခြေခံသော သို့မဟုတ် တရားဝင် မက်ဆေ့ချ်များ ပေးပို့ရန်။
2. တရားဝင် ဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းများ (Formal Communication Channels):

ဒါတွေဟာ အဖွဲ့အစည်းရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ (Organizational Hierarchy) နဲ့ လုပ်ငန်းဆောင်တာများ (Functions) အပေါ် အခြေခံပြီး တည်ဆောက်ထားတဲ့ ဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

• အောက်သို့ စီးဆင်းသော ဆက်သွယ်ရေး (Downward Communication):
  • အဓိပ္ပာယ်: အထက်အရာရှိကနေ လက်အောက်ငယ်သားတွေဆီကို စီးဆင်းတဲ့ ဆက်သွယ်ရေး ဖြစ်ပါတယ်။
  • ရည်ရွယ်ချက်: ညွှန်ကြားချက်များ ပေးခြင်း၊ မူဝါဒများ၊ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ၊ ပန်းတိုင်များ၊ စွမ်းဆောင်ရည် Feedback များကို အသိပေးခြင်း။
  • ဥပမာ: မန်နေဂျာက ဝန်ထမ်းတွေကို အလုပ်တာဝန် ခွဲဝေပေးခြင်း၊ ကုမ္ပဏီရဲ့ မူဝါဒအသစ်များကို အီးမေးလ် ပို့ခြင်း။
• အပေါ်သို့ စီးဆင်းသော ဆက်သွယ်ရေး (Upward Communication):
  • အဓိပ္ပာယ်: လက်အောက်ငယ်သားတွေကနေ အထက်အရာရှိတွေဆီကို စီးဆင်းတဲ့ ဆက်သွယ်ရေး ဖြစ်ပါတယ်။
  • ရည်ရွယ်ချက်: ပြဿနာများ၊ အကြံပြုချက်များ၊ Feedback များ၊ တိုင်ကြားမှုများ၊ စွမ်းဆောင်ရည် အစီရင်ခံစာများကို တင်ပြခြင်း။
  • ဥပမာ: ဝန်ထမ်းက သူ့ရဲ့ အလုပ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အခက်အခဲကို မန်နေဂျာကို တင်ပြခြင်း၊ ဝန်ထမ်း စစ်တမ်းများ။
• အလျားလိုက် ဆက်သွယ်ရေး (Horizontal Communication):
  • အဓိပ္ပာယ်: အဖွဲ့အစည်းရဲ့ တူညီတဲ့ အဆင့်မှာရှိတဲ့ ဌာနတွေ ဒါမှမဟုတ် ပုဂ္ဂိုလ်တွေအချင်းချင်း ဆက်သွယ်ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
  • ရည်ရွယ်ချက်: ဌာနများကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု မြှင့်တင်ခြင်း၊ သတင်းအချက်အလက် ဖလှယ်ခြင်း၊ ပြဿနာများ ဖြေရှင်းခြင်း။
  • ဥပမာ: စျေးကွက်ရှာဖွေရေး ဌာနနဲ့ ထုတ်လုပ်ရေး ဌာနကြား ထုတ်ကုန်အသစ်အကြောင်း ဆွေးနွေးခြင်း။

1. တရားမဝင် ဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းများ (Informal Communication Channels):

ဒါတွေဟာ အဖွဲ့အစည်းရဲ့ တရားဝင် ဖွဲ့စည်းပုံအပြင်ဘက်ကနေ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းတွေ ဖြစ်ပါတယ်။

• သတင်းဖြန့်ချိရေး ကွန်ရက် (The Grapevine):
  • အဓိပ္ပာယ်: အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ တရားမဝင် ပျံ့နှံ့နေတဲ့ သတင်းအချက်အလက် ကွန်ရက် ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ မြန်ဆန်ပြီး ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
  • အားသာချက်: တရားဝင် လမ်းကြောင်းတွေထက် ပိုမိုမြန်ဆန်ခြင်း၊ ဝန်ထမ်းတွေကြား လူမှုဆက်ဆံရေးကို မြှင့်တင်ပေးခြင်း၊ မန်နေဂျာတွေအတွက် ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေကို သိရှိနိုင်ခြင်း။
  • အားနည်းချက်: သတင်းအချက်အလက်တွေ မှားယွင်းနိုင်ခြင်း၊ ကောလာဟလတွေ ပျံ့နှံ့နိုင်ခြင်း၊ အဖွဲ့အစည်းရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်နိုင်ခြင်း။
  • မန်နေဂျာတွေအတွက်: Grapevine ကို ဖယ်ရှားလို့ မရနိုင်တဲ့အတွက်၊ မန်နေဂျာတွေက ဒါကို နားလည်ပြီး မှန်ကန်တဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေ ပေးခြင်းဖြင့် ကောလာဟလတွေကို ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့ ကြိုးစားရပါမယ်။

ထိရောက်တဲ့ မန်နေဂျာတွေဟာ မက်ဆေ့ချ်ရဲ့ သဘောသဘာဝ၊ လက်ခံသူရဲ့ အခြေအနေနဲ့ အဖွဲ့အစည်းရဲ့ ယဉ်ကျေးမှုအပေါ် မူတည်ပြီး သင့်လျော်တဲ့ ဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းကို ရွေးချယ်တတ်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။

---

ဆက်သွယ်ရေး (Communication)

ထိရောက်သော ဆက်သွယ်ရေး စွမ်းရည်များ (Effective Communication Skills)

ထိရောက်တဲ့ ဆက်သွယ်ရေးဟာ မန်နေဂျာတွေအတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်တဲ့ စွမ်းရည်တစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာ သတင်းအချက်အလက်တွေကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပေးပို့နိုင်ရုံသာမကဘဲ၊ အခြားသူတွေရဲ့ စကားကို ကောင်းစွာ နားထောင်တတ်ခြင်းနဲ့ နားလည်မှု လွဲမှားခြင်းကို ရှောင်ရှားနိုင်ခြင်းတို့ကိုလည်း ဆိုလိုပါတယ်။

1. နားထောင်ခြင်း (Listening):
   • အဓိပ္ပာယ်: နားထောင်ခြင်းဆိုတာ အခြားသူ ပြောဆိုတာကို အာရုံစိုက်ပြီး၊ သူတို့ရဲ့ စကားလုံးတွေ၊ အသံနေအသံထားနဲ့ ကိုယ်ဟန်အမူအရာတွေကနေ သတင်းအချက်အလက်တွေကို နားလည်အောင် ကြိုးစားခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
   • အမျိုးအစားများ:
     • Passive Listening (ပုံမှန်နားထောင်ခြင်း): အခြားသူ ပြောတာကို နားထောင်နေပေမယ့် အာရုံစူးစိုက်မှု အပြည့်အဝ မရှိခြင်း သို့မဟုတ် တုံ့ပြန်မှု မပေးခြင်း။
     • Active Listening (တက်ကြွစွာ နားထောင်ခြင်း): ပြောဆိုသူရဲ့ စကားကို အာရုံစိုက်ပြီး နားထောင်ခြင်း၊ နားလည်ကြောင်း ပြသခြင်း၊ မေးခွန်းများ မေးခြင်းနဲ့ ပြန်လည် အတည်ပြုခြင်း (Paraphrasing) တို့ဖြင့် တုံ့ပြန်ခြင်း။ ဒါဟာ ဆက်သွယ်ရေးကို ပိုမိုထိရောက်စေပြီး နားလည်မှု လွဲမှားခြင်းကို လျှော့ချပေးပါတယ်။
   • ထိရောက်စွာ နားထောင်ခြင်း၏ အရေးကြီးပုံ:
     • နားလည်မှု လွဲမှားခြင်းကို လျှော့ချခြင်း။
     • ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ခြင်း။
     • ပြဿနာများကို ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ ဖြေရှင်းနိုင်ခြင်း။
     • ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေကို နားလည်နိုင်ခြင်း။
2. မေးခွန်းများ မေးခြင်း (Asking Questions):
   • အဓိပ္ပာယ်: သတင်းအချက်အလက်တွေ ပိုမိုရရှိဖို့၊ နားလည်မှု တိုးတက်စေဖို့နဲ့ ဆက်သွယ်ရေးကို ပိုမိုပွင့်လင်းစေဖို့အတွက် မေးခွန်းများ မေးခြင်း။
   • အမျိုးအစားများ:
     • Open-ended Questions (ပွင့်လင်းမေးခွန်းများ): “ဘာကြောင့်လဲ၊ ဘယ်လိုလဲ၊ ဘာတွေ ဖြစ်ခဲ့လဲ” စတဲ့ မေးခွန်းတွေက အသေးစိတ် အချက်အလက်တွေနဲ့ အတွေးအမြင်တွေကို ဖော်ထုတ်ပေးနိုင်ပါတယ်။
     • Closed-ended Questions (ပိတ်မေးခွန်းများ): “ဟုတ်လား/မဟုတ်လား” လို့ အဖြေရတဲ့ မေးခွန်းတွေက တိကျတဲ့ အချက်အလက်တွေကို အတည်ပြုဖို့ အသုံးပြုနိုင်ပါတယ်။
   • အရေးကြီးပုံ: အချက်အလက်များ ပြည့်စုံစွာ ရရှိခြင်း၊ နားလည်မှု လွဲမှားခြင်းကို ရှောင်ရှားခြင်း၊ အခြားသူများကို စဉ်းစားစေခြင်း။
3. Feedback ပေးခြင်း (Giving Feedback):
   • အဓိပ္ပာယ်: တစ်စုံတစ်ဦးရဲ့ အပြုအမူ သို့မဟုတ် စွမ်းဆောင်ရည်အပေါ် သတင်းအချက်အလက် ပေးခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ Feedback ဟာ ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ကို တိုးတက်စေဖို့ မရှိမဖြစ် လိုအပ်ပါတယ်။
   • ထိရောက်သော Feedback ပေးနည်း:
     • တိကျခြင်း (Specific): ယေဘုယျ မပြောဘဲ တိကျတဲ့ အပြုအမူကို ရည်ညွှန်းခြင်း။
     • အချိန်ကိုက်ခြင်း (Timely): ဖြစ်ရပ် ဖြစ်ပျက်ပြီး မကြာခင်မှာ ပေးခြင်း။
     • ပုဂ္ဂိုလ်ရေး မပါဝင်ခြင်း (Impersonal): အပြုအမူကိုသာ အာရုံစိုက်ပြီး လူကို ပစ်မှတ်မထားခြင်း။
     • လုပ်ဆောင်နိုင်သော အကြံပြုချက်များ ပေးခြင်း (Actionable): ဘယ်လို ပြုပြင်ပြောင်းလဲရမယ်ဆိုတဲ့ အကြံပြုချက်များ ပါဝင်ခြင်း။
     • မျှတခြင်း (Balanced): အားသာချက်နဲ့ အားနည်းချက် နှစ်ခုလုံးကို ဖော်ပြခြင်း။
   • အရေးကြီးပုံ: စွမ်းဆောင်ရည် မြှင့်တင်ခြင်း၊ သင်ယူမှုကို အားပေးခြင်း၊ ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ခြင်း။
4. ကိုယ်ဟန်အမူအရာ (Nonverbal Communication):
   • အဓိပ္ပာယ်: စကားလုံးတွေ မပါဝင်ဘဲ မျက်နှာအမူအရာ၊ ကိုယ်ဟန်အမူအရာ၊ မျက်လုံးချင်း ဆုံခြင်း၊ အသံနေအသံထား၊ အဝတ်အစား စတာတွေကနေတစ်ဆင့် သတင်းအချက်အလက် ပေးပို့ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
   • အရေးကြီးပုံ: Nonverbal Communication ဟာ ပြောဆိုတဲ့ စကားလုံးတွေထက် ပိုမို အဓိပ္ပာယ်ရှိနိုင်ပါတယ်။ စကားလုံးနဲ့ ကိုယ်ဟန်အမူအရာ မကိုက်ညီရင် နားလည်မှု လွဲမှားနိုင်ပါတယ်။ မန်နေဂျာတွေအနေနဲ့ သူတို့ရဲ့ Nonverbal Cues တွေကို သတိထားဖို့နဲ့ တခြားသူတွေရဲ့ Nonverbal Cues တွေကို ဖတ်တတ်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
5. ပွင့်လင်းသော ဆက်သွယ်ရေး (Open Communication):
   • အဓိပ္ပာယ်: အဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ သတင်းအချက်အလက်တွေ၊ အတွေးအမြင်တွေနဲ့ ခံစားချက်တွေကို လွတ်လပ်ပွင့်လင်းစွာ ဖလှယ်နိုင်တဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုကို ဖန်တီးခြင်း။
   • အရေးကြီးပုံ: ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်ခြင်း၊ ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုကို မြှင့်တင်ခြင်း၊ ဆန်းသစ်တီထွင်မှုကို အားပေးခြင်း၊ ပြဿနာများကို လျင်မြန်စွာ ဖြေရှင်းနိုင်ခြင်း။
6. ဆက်သွယ်ရေး အတားအဆီးများကို ကျော်လွှားခြင်း (Overcoming Communication Barriers):
   • ဆူညံသံ (Noise): ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ၊ အဓိပ္ပာယ်ဆိုင်ရာ အနှောင့်အယှက်များ။
   • ယဉ်ကျေးမှု ကွဲပြားမှုများ (Cultural Differences): မတူညီသော ယဉ်ကျေးမှုများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်နိုင်သော နားလည်မှု လွဲမှားခြင်းများ။
   • အာရုံစူးစိုက်မှု မရှိခြင်း (Lack of Attention): လက်ခံသူက အာရုံမစိုက်ခြင်း။
   • ယုံကြည်မှု မရှိခြင်း (Lack of Trust): ဆက်သွယ်သူများကြား ယုံကြည်မှု နည်းပါးခြင်း။
   • အလွန်အကျွံ သတင်းအချက်အလက် (Information Overload): သတင်းအချက်အလက် များပြားလွန်းခြင်းကြောင့် လက်ခံသူက လက်ခံနိုင်စွမ်း မရှိခြင်း။
   • မန်နေဂျာတွေအနေနဲ့ ဒီအတားအဆီးတွေကို သိရှိပြီး ကျော်လွှားနိုင်ဖို့ နည်းလမ်းတွေ ရှာဖွေရပါမယ်။

---

ဆက်သွယ်ရေး (Communication)

ဆက်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများ (Communication Challenges)

ခေတ်သစ်လုပ်ငန်းခွင်မှာ ထိရောက်တဲ့ ဆက်သွယ်ရေးဟာ အရေးကြီးပေမယ့်၊ မန်နေဂျာတွေနဲ့ ဝန်ထမ်းတွေဟာ ဆက်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုအမျိုးမျိုးကို ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ ဒီစိန်ခေါ်မှုတွေကို နားလည်ထားခြင်းက ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ ဆက်သွယ်ရေး နည်းဗျူဟာတွေကို ချမှတ်နိုင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။

1. နည်းပညာဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများ (Technology Challenges):
   • သတင်းအချက်အလက် လွန်ကဲခြင်း (Information Overload): အီးမေးလ်များ၊ မက်ဆေ့ချ်များ၊ အစည်းအဝေးများ စတာတွေကနေ သတင်းအချက်အလက်တွေ များပြားလွန်းတဲ့အခါ လူတွေက အရေးကြီးတဲ့ အချက်အလက်တွေကို လျစ်လျူရှုမိတာမျိုး၊ ဆုံးဖြတ်ချက်ချဖို့ ခက်ခဲတာမျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
   • မျက်နှာချင်းဆိုင် ဆက်ဆံရေး လျော့နည်းခြင်း: နည်းပညာကို အလွန်အကျွံ အသုံးပြုခြင်းကြောင့် မျက်နှာချင်းဆိုင် ဆက်ဆံရေးတွေ လျော့နည်းလာပြီး၊ ကိုယ်ဟန်အမူအရာနဲ့ အသံနေအသံထားကနေ ရရှိတဲ့ အချက်အလက်တွေ ဆုံးရှုံးသွားနိုင်ပါတယ်။ ဒါက နားလည်မှု လွဲမှားခြင်းကို ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
   • အာရုံစူးစိုက်မှု ပြဿနာများ: စမတ်ဖုန်းတွေနဲ့ အခြားနည်းပညာ ကိရိယာတွေက အလုပ်လုပ်နေစဉ်မှာ အာရုံပျံ့လွင့်စေပြီး ဆက်သွယ်ရေးကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။
   • လုံခြုံရေးနှင့် သီးသန့်တည်ရှိမှု (Security and Privacy): ဒစ်ဂျစ်တယ် ဆက်သွယ်ရေးမှာ သတင်းအချက်အလက် လုံခြုံရေးနဲ့ သီးသန့်တည်ရှိမှုကို ထိန်းသိမ်းဖို့ စိန်ခေါ်မှုများ ရှိပါတယ်။
2. ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများ (Cultural Challenges):
   • ဘာသာစကား ကွဲပြားမှုများ (Language Differences): မတူညီတဲ့ ဘာသာစကားတွေ ပြောဆိုတဲ့အခါ ဘာသာပြန်ဆိုမှု အမှားအယွင်းတွေ ဒါမှမဟုတ် စကားလုံးတွေရဲ့ အဓိပ္ပာယ် ကွဲပြားမှုတွေကြောင့် နားလည်မှု လွဲမှားနိုင်ပါတယ်။
   • ကိုယ်ဟန်အမူအရာ ကွဲပြားမှုများ (Nonverbal Cues Differences): နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံနဲ့တစ်နိုင်ငံ၊ ယဉ်ကျေးမှုတစ်ခုနဲ့တစ်ခု ကိုယ်ဟန်အမူအရာတွေရဲ့ အဓိပ္ပာယ်တွေ မတူညီနိုင်ပါဘူး။ (ဥပမာ- ခေါင်းညိတ်ခြင်းက အချို့ယဉ်ကျေးမှုမှာ သဘောတူညီမှုကို ပြပေမယ့်၊ အချို့မှာ နားထောင်နေကြောင်းသာ ပြနိုင်)။
   • တန်ဖိုးများနှင့် ယုံကြည်မှုများ ကွဲပြားမှု (Differences in Values and Beliefs): မတူညီတဲ့ ယဉ်ကျေးမှု နောက်ခံရှိသူတွေဟာ တန်ဖိုးတွေ၊ ယုံကြည်မှုတွေ မတူညီတဲ့အတွက် ဆက်သွယ်ရေးမှာ အခက်အခဲတွေ ရှိနိုင်ပါတယ်။ (ဥပမာ- တိုက်ရိုက်ပြောဆိုခြင်း vs သွယ်ဝိုက်ပြောဆိုခြင်း)။
   • အချိန်ကို ရှုမြင်ပုံ ကွဲပြားမှု (Perception of Time): အချို့ယဉ်ကျေးမှုတွေက အချိန်ကို တိကျစွာ လိုက်နာပြီး အချို့က ပိုပြီး ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ် ရှိပါတယ်။ ဒါက အစည်းအဝေးတွေ ဒါမှမဟုတ် ပရောဂျက် စီမံခန့်ခွဲမှုမှာ ပြဿနာ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
3. လူပုဂ္ဂိုလ်ဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများ (Interpersonal Challenges):
   • ယုံကြည်မှု ကင်းမဲ့ခြင်း (Lack of Trust): ဆက်သွယ်သူများကြား ယုံကြည်မှု မရှိရင် သတင်းအချက်အလက်တွေ လွတ်လပ်စွာ စီးဆင်းနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။
   • စိတ်ခံစားမှုများ (Emotions): ဒေါသ၊ ကြောက်ရွံ့ခြင်း၊ စိတ်ပျက်ခြင်း စတဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ စိတ်ခံစားမှုတွေက ဆက်သွယ်ရေးကို ပိတ်ဆို့နိုင်ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်မှုကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။
   • နားထောင်မှု အားနည်းခြင်း (Poor Listening Skills): အာရုံစိုက်ပြီး နားမထောင်တတ်ခြင်းက နားလည်မှု လွဲမှားခြင်းရဲ့ အဓိက အကြောင်းအရင်းတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။
   • Feedback ပေးခြင်းနှင့် လက်ခံခြင်း အခက်အခဲများ: ထိရောက်တဲ့ Feedback ပေးတတ်ဖို့နဲ့ လက်ခံတတ်ဖို့ ခက်ခဲခြင်း။
   • အဆင့်အတန်းနှင့် အာဏာ ကွာခြားမှု (Status and Power Differences): အဖွဲ့အစည်းအတွင်း အဆင့်အတန်း ကွာခြားမှုတွေက အောက်သို့ သို့မဟုတ် အပေါ်သို့ စီးဆင်းသော ဆက်သွယ်ရေးကို ဟန့်တားနိုင်ပါတယ်။ ဝန်ထမ်းတွေက အထက်လူကြီးကို ပြဿနာတွေ ဒါမှမဟုတ် အကြံပြုချက်တွေ ပြောဖို့ ဝန်လေးတတ်ပါတယ်။
4. အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများ (Organizational Challenges):
   • ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာ အတားအဆီးများ (Structural Barriers): အဖွဲ့အစည်းရဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံ (ဥပမာ- ဌာနခွဲများ အလွန်အကျွံ များပြားခြင်း၊ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု လွန်ကဲခြင်း) က သတင်းအချက်အလက်စီးဆင်းမှုကို နှောင့်နှေးစေနိုင်ပါတယ်။
   • ပွင့်လင်းမြင်သာမှု ကင်းမဲ့ခြင်း (Lack of Transparency): အဖွဲ့အစည်းက အချက်အလက်တွေကို လျှို့ဝှက်ထားခြင်း သို့မဟုတ် အပြောင်းအလဲတွေအကြောင်း ရှင်းလင်းစွာ မပြောဆိုခြင်းက ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ ယုံကြည်မှုကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။
   • ကောလာဟလများ (Rumors/Grapevine): တရားမဝင် သတင်းအချက်အလက်တွေ လျင်မြန်စွာ ပျံ့နှံ့နိုင်ပြီး၊ အဖွဲ့အစည်းရဲ့ စိတ်ဓာတ်နဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို ထိခိုက်စေနိုင်ပါတယ်။

မန်နေဂျာတွေအနေနဲ့ ဒီဆက်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုတွေကို သိရှိပြီး၊ ၎င်းတို့ကို ကျော်လွှားနိုင်ဖို့အတွက် နည်းလမ်းတွေ (ဥပမာ- ဆက်သွယ်ရေး လေ့ကျင့်မှုများ၊ ပွင့်လင်းသော ယဉ်ကျေးမှု တည်ဆောက်ခြင်း၊ သင့်လျော်သော နည်းပညာ အသုံးပြုခြင်း) ကို အသုံးပြုရပါမယ်။

---

အနှစ်ချုပ်

ဒီအခန်းက လုပ်ငန်းခွင်မှာ ထိရောက်တဲ့ ဆက်သွယ်ရေးရဲ့ အရေးပါပုံ၊ ဆက်သွယ်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်၊ နည်းလမ်းအမျိုးမျိုး၊ စွမ်းရည်တွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ရတဲ့ စိန်ခေါ်မှုတွေကို ခြုံငုံဖော်ပြထားပါတယ်။

• ဆက်သွယ်ရေးဆိုတာ ဘာလဲ။
  • သတင်းအချက်အလက်၊ အတွေးအမြင်၊ ခံစားချက်တွေကို လူပုဂ္ဂိုလ် သို့မဟုတ် အုပ်စုအချင်းချင်းကြား ဖလှယ်ခြင်း လုပ်ငန်းစဉ် ဖြစ်ပါတယ်။
  • ဆက်သွယ်ရေး လုပ်ငန်းစဉ် မှာ သတင်းပို့သူ (Sender)၊ မက်ဆေ့ချ် (Message)၊ ဆက်သွယ်ရေးလမ်းကြောင်း (Channel)၊ လက်ခံသူ (Receiver)၊ တုံ့ပြန်မှု (Feedback) နဲ့ ဆူညံသံ/အနှောင့်အယှက် (Noise) တို့ ပါဝင်ပါတယ်။
  • ထိရောက်တဲ့ ဆက်သွယ်ရေးဟာ ပန်းတိုင်အောင်မြင်ရေး၊ ဆုံးဖြတ်ချက်ချမှတ်ခြင်း၊ ပဋိပက္ခဖြေရှင်းခြင်း၊ ဝန်ထမ်းစိတ်ဓာတ်နှင့် ပြောင်းလဲမှု စီမံခန့်ခွဲခြင်းတို့အတွက် အရေးကြီးပါတယ်။
• ဆက်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းများ (Communication Channels):
  • လမ်းကြောင်း၏ ကြွယ်ဝမှု (Channel Richness): သတင်းအချက်အလက် ပေးပို့နိုင်စွမ်းကို တိုင်းတာခြင်း။ မျက်နှာချင်းဆိုင် ပြောဆိုခြင်းက အကြွယ်ဝဆုံးဖြစ်ပြီး၊ အီးမေးလ်၊ အစီရင်ခံစာများက ကြွယ်ဝမှု နည်းပါတယ်။
  • တရားဝင် ဆက်သွယ်ရေး (Formal Communication):
    • အောက်သို့ စီးဆင်းခြင်း (Downward): အထက်မှ အောက်သို့ ညွှန်ကြားချက်များ၊ မူဝါဒများ ပေးပို့ခြင်း။
    • အပေါ်သို့ စီးဆင်းခြင်း (Upward): အောက်မှ အထက်သို့ ပြဿနာများ၊ အကြံပြုချက်များ တင်ပြခြင်း။
    • အလျားလိုက် (Horizontal): တူညီသောအဆင့်ရှိ ဌာနများကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်း။
  • တရားမဝင် ဆက်သွယ်ရေး (Informal Communication):
    • သတင်းဖြန့်ချိရေး ကွန်ရက် (The Grapevine): တရားမဝင် ပျံ့နှံ့နေသော သတင်းကွန်ရက် ဖြစ်ပြီး မြန်ဆန်သော်လည်း မှားယွင်းမှုများ ရှိနိုင်ပါသည်။
• ထိရောက်သော ဆက်သွယ်ရေး စွမ်းရည်များ (Effective Communication Skills):
  • နားထောင်ခြင်း (Listening): အခြားသူ ပြောဆိုတာကို တက်ကြွစွာ နားထောင်ခြင်း (Active Listening)။
  • မေးခွန်းများ မေးခြင်း (Asking Questions): ပွင့်လင်းမေးခွန်းများ (Open-ended) နှင့် ပိတ်မေးခွန်းများ (Closed-ended) အသုံးပြုခြင်း။
  • Feedback ပေးခြင်း (Giving Feedback): တိကျသော၊ အချိန်ကိုက်သော၊ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးမပါသော၊ လုပ်ဆောင်နိုင်သော အကြံပြုချက်များ ပေးခြင်း။
  • ကိုယ်ဟန်အမူအရာ (Nonverbal Communication): စကားလုံးမပါဘဲ ပေးပို့သော သတင်းအချက်အလက်များ၏ အရေးကြီးပုံကို နားလည်ခြင်း။
  • ပွင့်လင်းသော ဆက်သွယ်ရေး (Open Communication): လွတ်လပ်စွာ သတင်းအချက်အလက် ဖလှယ်နိုင်သော ပတ်ဝန်းကျင် ဖန်တီးခြင်း။
  • ဆက်သွယ်ရေး အတားအဆီးများကို ကျော်လွှားခြင်း: ဆူညံသံ (Noise)၊ ယဉ်ကျေးမှု ကွဲပြားမှုများ၊ ယုံကြည်မှု ကင်းမဲ့ခြင်း၊ သတင်းအချက်အလက် လွန်ကဲခြင်း စသည်တို့ကို ကိုင်တွယ်ခြင်း။
• ဆက်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများ (Communication Challenges):
  • နည်းပညာဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများ: Information Overload၊ မျက်နှာချင်းဆိုင် ဆက်ဆံရေး လျော့နည်းခြင်း၊ အာရုံစူးစိုက်မှု ပြဿနာများ။
  • ယဉ်ကျေးမှုဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများ: ဘာသာစကား၊ ကိုယ်ဟန်အမူအရာ၊ တန်ဖိုးများနှင့် အချိန်ကို ရှုမြင်ပုံ ကွဲပြားမှုများ။
  • လူပုဂ္ဂိုလ်ဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများ: ယုံကြည်မှု ကင်းမဲ့ခြင်း၊ စိတ်ခံစားမှုများ၊ နားထောင်မှု အားနည်းခြင်း၊ အဆင့်အတန်း ကွာခြားမှုများ။
  • အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများ: ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာ အတားအဆီးများ၊ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု ကင်းမဲ့ခြင်း၊ ကောလာဟလများ။

အနှစ်ချုပ်ရရင်တော့ Communication အခန်း ဟာ မန်နေဂျာတွေအတွက် ထိရောက်တဲ့ ဆက်သွယ်ရေးဟာ အဖွဲ့အစည်းရဲ့ အောင်မြင်မှုအတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်ကြောင်း၊ မတူညီတဲ့ ဆက်သွယ်ရေး နည်းလမ်းတွေနဲ့ စွမ်းရည်တွေကို နားလည်ပြီး၊ ဆက်သွယ်ရေးဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုတွေကို ကျော်လွှားနိုင်ဖို့ လမ်းညွှန်ချက်တွေ ပေးထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။