ဤအပိုင်းသည် Supply Chain Management (SCM) တွင် ကျင့်ဝတ် (Ethics) နှင့် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲမှု (Sustainability) ဆိုင်ရာ စီမံခန့်ခွဲမှုဆိုင်ရာ ပြဿနာများနှင့် စွမ်းဆောင်ရည်ကို တိုင်းတာရန်အတွက် ငွေကြေးအခြေပြုသော KPI (Key Performance Indicators) များကို အသေးစိတ် ရှင်းပြထားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။
Supply Chain Management တွင် ကျင့်ဝတ်နှင့် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲမှု (Ethics and Sustainable Supply Chain Management)
လုပ်ငန်းမန်နေဂျာများ နေ့စဉ် ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းရမည့် SCM ဆိုင်ရာ အရေးကြီးသော ကဏ္ဍနှစ်ခုမှာ ကျင့်ဝတ် (Ethics) နှင့် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲမှု (Sustainability) တို့ ဖြစ်သည်။ Supply Chain များသည် နိုင်ငံတကာအဆင့်သို့ ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာသည်နှင့်အမျှ ဤကဏ္ဍနှစ်ခု၏ အရေးပါမှုသည်လည်း ပိုမိုကြီးမားလာသည်။
၁။ Supply Chain စီမံခန့်ခွဲမှု ကျင့်ဝတ် (Supply Chain Management Ethics)
ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်များသည် လုပ်ငန်း၏ ရေရှည်အောင်မြင်မှုအတွက် အရေးကြီးပါသည်။ ကျင့်ဝတ်ကို ရှုထောင့်သုံးခုမှ စဉ်းစားနိုင်သည်။
(က) ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ကျင့်ဝတ် (Personal Ethics)
- ပြဿနာ: အရောင်းဝန်ထမ်းများသည် ရောင်းချလိုစိတ်ပြင်းပြပြီး ဝယ်ယူရေးအေးဂျင့်များသည် ငွေကြေးအများအပြား သုံးစွဲနေရသောကြောင့် ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာ ချိုးဖောက်မှုများ ဖြစ်ပေါ်ရန် အလွယ်တကူ သွေးဆောင်နိုင်ပါသည်။ မိတ်ဆွေဖွဲ့ခြင်း၏ သင်္ကေတအဖြစ် ပေးသော လက်ဆောင်ငယ်များသည် လာဘ်ပေးလာဘ်ယူမှု (Bribes) အဆင့်သို့ မည်သည့်အချိန်တွင် ရောက်ရှိသွားသည်ကို ဆုံးဖြတ်ရန် ခက်ခဲသည်။
- ဖြေရှင်းချက်: ကုမ္ပဏီအများစုတွင် လက်ခံနိုင်သည့် အဆင့်ကို ကန့်သတ်ထားသော တင်းကျပ်သည့် စည်းမျဉ်းများနှင့် ကျင့်ဝတ်စည်းကမ်းများ (Codes of Conduct) ကို ချမှတ်ထားသည်။
- စံနှုန်းများ: Institute for Supply Management ကဲ့သို့သော အဖွဲ့အစည်းများသည် အလုပ်ရှင်အပေါ် တာဝန်ယူမှု၊ ပေးသွင်းသူနှင့် ဖောက်သည် ဆက်ဆံရေး၊ ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲမှုနှင့် လူမှုရေးတာဝန်ယူမှု၊ လျှို့ဝှက်အချက်အလက် ကာကွယ်ရေးတို့အပြင် အကျိုးစီးပွားပဋိပက္ခများကို ရှောင်ရှားရန် ကဲ့သို့သော လမ်းညွှန်ချက်များကို ချမှတ်ပေးထားသည်။
(ခ) Supply Chain အတွင်း ကျင့်ဝတ် (Ethics Within the Supply Chain)
- ပြဿနာ: ယနေ့ခေတ်တွင် လုပ်ငန်း၏ အရင်းအမြစ် အများစုကို ပြင်ပမှ ဝယ်ယူနေရသောကြောင့် ပေးသွင်းသူများတွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ကျင့်ဝတ်ချိုးဖောက်မှုများကို လျစ်လျူရှုရန် သို့မဟုတ် ပတ်ဝန်းကျင်ညစ်ညမ်းမှုကို ပေးသွင်းသူများထံသို့ လွှဲပြောင်းပစ်ရန် (Offload Pollution) သွေးဆောင်ခြင်းခံရနိုင်သည်။
- တာဝန်: ကုမ္ပဏီများသည် မိမိတို့ကိုယ်တိုင်အတွက် စံနှုန်းများချမှတ်သကဲ့သို့ ပေးသွင်းသူများအတွက်လည်း စံနှုန်းများ ချမှတ်ရမည်။ Supply Chain တစ်လျှောက်လုံး ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာ စွမ်းဆောင်ရည် ကို လူ့အဖွဲ့အစည်းက မျှော်လင့်ထားသည်။
- Gap, Inc. ကဲ့သို့သော တာဝန်ယူမှုရှိသည့် ကုမ္ပဏီများသည် ၎င်းတို့၏ စက်ရုံ ၃,၀၀၀ ကျော်တွင် ကနဦးစစ်ဆေးမှုများ၌ ၉၀% ကျော် ကျရှုံးခဲ့သည်ကို တွေ့ရှိခဲ့ရပြီး၊ အချို့စက်ရုံများတွင် ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေး ကိရိယာများမရှိခြင်းနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အနိုင်ကျင့်မှုများပင် ရှိခဲ့သည်။
(ဂ) သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ကျင့်ဝတ် (Ethical Behavior Regarding the Environment)
- အဓိပ္ပာယ်: သယံဇာတများကို ထိန်းသိမ်းခြင်းနှင့် သက်တမ်းတိုးခြင်းကို အထောက်အကူပြုမည့် နည်းလမ်းဖြင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းကို လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်သည်။
- ဆောင်ရွက်ချက်: ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းများ၊ ထုတ်လုပ်မှု၊ အသုံးပြုမှုမှတစ်ဆင့် နောက်ဆုံး စွန့်ပစ်မှုအထိ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်အပေါ် သက်ရောက်မှုအားလုံး ကို အကဲဖြတ်ရန် လိုအပ်သည်။
- စောင့်ကြည့်မှု: လုပ်ငန်းမန်နေဂျာများသည် ဒုတိယနှင့် တတိယအဆင့် ပေးသွင်းသူများ (Second- and Third-tier Suppliers) အထိ ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲမှုကို လိုက်နာကြောင်း သေချာစေရန် ပြင်ပစစ်ဆေးရေးမှူးများ၊ အစိုးရအေဂျင်စီများ သို့မဟုတ် အစိုးရမဟုတ်သော စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ (Nongovernmental Watchdog Organizations) ကို အသုံးပြု၍ အတင်းအကျပ် လိုက်နာစေနိုင်သည်။
၂။ Supply Chain တွင် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲမှု တည်ထောင်ခြင်း (Establishing Sustainability)
ပြောင်းပြန် Logistics နှင့် Closed-Loop Supply Chain
- Reverse Logistics (ပြောင်းပြန် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး): ပြန်လည်ရောက်ရှိလာသော ထုတ်ကုန်များကို ပြန်လည်ရောင်းချရန်၊ ပြုပြင်ရန်၊ ပြန်လည်အသုံးပြုရန်၊ ပြန်လည်ထုတ်လုပ်ရန်၊ ပြန်လည်အသုံးပြုရန် (Recycling) သို့မဟုတ် စွန့်ပစ်ရန် စသည်တို့အတွက် Supply Chain ၏ အပေါ်ဘက်သို့ ပြန်လည်ပေးပို့သည့် လုပ်ငန်းစဉ်များ ပါဝင်သည်။
- ပန်းတိုင်: မန်နေဂျာ၏ ပန်းတိုင်မှာ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာသော ပစ္စည်းများကို မီးရှို့ခြင်း သို့မဟုတ် မြေမြှုပ်ခြင်း (Burning or Burying) တို့ကို ကန့်သတ်ပြီး ပြန်လည်အသုံးပြုရန် ကြိုးပမ်းခြင်းဖြစ်သည်။
- Closed-Loop Supply Chain (ပတ်ပတ်လည် ပိတ်ထားသော Supply Chain): ရှေ့သို့ စီးဆင်းမှု (Forward Flow) နှင့် ပြောင်းပြန်စီးဆင်းမှု (Reverse Flow) နှစ်ခုလုံးကို အကောင်းဆုံးဖြစ်စေရန် ကြိုတင်ဒီဇိုင်းဆွဲထားသော Supply Chain ကို ဆိုလိုသည်။
- IBM သည် ၎င်း၏ ထုတ်ကုန်များ၏ အစိတ်အပိုင်းများတွင် မူရင်းထုတ်ကုန်ထက် သက်တမ်းပိုရှည်နိုင်သည်ကို သိရှိပြီး၊ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာသော စက်ပစ္စည်းများမှ အဖိုးတန်သော အစိတ်အပိုင်းများကို ပြန်လည်ထုတ်ယူရန် စနစ်တကျ နည်းလမ်းချမှတ်ထားသည်။
နောက်လာမယ့် Aritcle မှာတော့ Measuring Suppply chain Performance ဆိုတဲ့ အကြောင်းကို လေ့လာနိင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။